สรรพคุณ “ดอกอัญชัน” และการนำมาใช้ประโยชน์

❝ เมื่อนึกถึงอาหาร หรือขนมหวานที่มีสีม่วงอมน้ำเงิน หลาย ๆ คนตอบได้ทันทีว่าสีสวย ๆ แบบนี้มาจาก “ดอกอัญชัน (Butterfly pea)” อย่างแน่นอน นอกจากจะให้สีน้ำเงินสวย เพื่อนำมาประกอบอาหาร เช่น ขนมหวานของไทยเราแล้ว วันนี้ SGE จะพาไปรู้จักประโยชน์อีกมากมายของดอกอัญชันที่คุณอาจยังไม่รู้ เพียงแค่น้ำคั้นสด หรือน้ำต้มดอกอัญชันเท่านั้น แต่ให้ผลดีต่อสุขภาพมหาศาลเลยทีเดียว จะเป็นอย่างไรบ้าง ไปดูกันเลย ❞

สารบัญ

• ดอกอัญชัน (Butterfly pea) คืออะไร?

• 10 ประโยชน์ดี ๆ จากดอกอัญชัน

• วิธีทำน้ำดอกอัญชัน

  • ขอแนะนำเมนู “น้ำพั้นช์ดอกอัญชัน”

• อัญชันกับอาหาร เป็นอย่างไร?

  • ข้อควรระวังในการทานดอกอัญชัน

ดอกอัญชัน (Butterfly pea) คืออะไร? อัญชัน ชื่อทางวิทยาศาสตร์ Clitoria ternatea L. เป็นไม้เลื้อยเนื้ออ่อน อายุสั้น ใช้ยอดเลื้อยพัน ลำต้นมีขนปกคลุม ใบประกอบแบบขนนก เรียงตรงข้ามยาว 6-12 เซนติเมตร มีใบย่อยรูปไข่ 5-7 ใบ กว้าง 2-3 เซนติเมตร ยาว 3-5 เซนติเมตร ปลายใบแหลม โคนใบมน ผิวใบด้านล่างมีขนหนาปกคลุม ดอกอัญชันเป็นไม้เถา มีดอกสีม่วงอมน้ำเงินสวยงามตามธรรมชาติ ทำให้นิยมนำมาคั้นเป็นสีผสมอาหาร คุณประโยชน์ของดอกอัญชันยังครอบคลุมไปถึงสรรพคุณทางยาอันหลากหลาย เช่น ลดไข้ แก้หอบหืด เป็นต้น

ลักกษณะทางพฤกษศาสตร์ ดอกสีขาว ฟ้า และม่วง ดอกออกเดี่ยว ๆ รูปทรงคล้ายฝาหอยเชลล์ออกเป็นคู่ตามซอกใบ กลีบดอก 5 กลีบ ดอกบานเต็มที่ยาว 2.5-3.5 เซนติเมตรกลีบคลุมรูปกลม ปลายเว้าเป็นแอ่ง ตรงกลางมีสีเหลือง มีทั้งดอกซ้อนและดอกลา ดอกชั้นเดียวกลีบขั้นนอกมีขนาดใหญ่กลางกลีบสีเหลือง ส่วนกลีบชั้นในขนาดเล็กแต่ดอกซ้อนกลีบดอกมีขนาดเท่ากัน ซ้อนเวียนเป็นเกลียว ออกดอกเกือบตลอดปี ผลแห้งแตก เป็นฝักแบน กว้าง 1-1.5 เซนติเมตร ยาว 5-8 เซนติเมตร เมล็ดรูปไต สีดำ มี 5-10 เมล็ด

• ดอก ใช้ปลูกผมทำให้ผมดกดำ เงางามมากขึ้น เพราะดอกอัญชันมีสารที “แอนโทไซยานิน” (Anthocyanin) ซึ่งช่วยกระตุ้นการไหลเวียนของโลหิต ทำให้เลือดไปเลี้ยงส่วนต่าง ๆ ได้ดีมากขึ้น

• ดอก นำมาคั้นนำใช้หุงข้าวได้ด้วย ช่วยให้ข้าวที่หุงมีสีสันที่สวยงาม

• เมล็ด เป็นยาระบาย

• ราก บำรุงตาแก้ตาฟาง ถูฟันแก้ปวดฟัน ตาแฉะ และปรุงเป็นยาขับปัสสาวะ นำรากมาถูกับน้ำฝนใช้หยอดหู และหยอดตา

10 ประโยชน์ดี ๆ จากดอกอัญชัน 1. บำรุงสายตา ป้องกันอาการตาฝ้าฟาง ตาแฉะ และป้องกันโรคต้อกระจก 2. ช่วยลดน้ำตาลในเลือด เหมาะกับผู้ป่วยโรคเบาหวาน 3. เพิ่มภูมิต้านทานให้กับร่างกาย 4. ขับปัสสาวะ และเป็นยาระบายอ่อน ๆ 5. มีสารต้านอนุมูลอิสระ ช่วยต่อต้านโรคมะเร็งได้ 6. ชะลอริ้วรอย และดูแลผิวพรรณให้เต่งตึง กระชับ 7. ลดความเสี่ยงในการเป็นโรคไขมันอุดตันเส้นเลือด 8. บำรุงผมให้เงางาม ดกดำ มักเป็นส่วนประกอบของยาสระผม หรือครีมบำรุงผม 9. ช่วยสลายลิ่มเลือด 10. ช่วยให้ระบบโลหิตไหลเวียนได้ดียิ่งขึ้น

วิธีทำน้ำดอกอัญชัน 🍹วัตถุดิบ น้ำดอกอัญชัน1 ถ้วยน้ำผึ้ง 2 ช้อนโต๊ะน้ำเชื่อม4 ช้อนโต๊ะ

🍹ขั้นตอนการทำน้ำดอกอัญชัน

1. เริ่มทำน้ำดอกอัญชันก่อน ด้วยการนำดอกอัญชันสดประมาณ 100 กรัม นำมาล้างน้ำให้สะอาด แล้วใส่หม้อเติมน้ำเปล่า 2 ถ้วย นำไปต้มจนเดือด ปิดฝาทิ้งไว้ประมาณ 3 นาที แล้วกรองดอกอัญชันขึ้นจากหม้อ

2. ต่อมาทำน้ำเชื่อม โดยใช้สัดส่วน น้ำเปล่า 500 กรัม/ น้ำตาลทราย 500 กรัม

3. เมื่อได้ส่วนผสมครบแล้วให้นำน้ำดอกอัญชัน, น้ำเชื่อม, น้ำผึ้ง ผสมรวมกัน

4. ชิมรสชาติตามชอบใจ พร้อมเสิร์ฟ

ขอแนะนำเมนู “น้ำพั้นช์ดอกอัญชัน” หากใครชอบความสดชื่น ให้ใช้ส่วนผสม ดังนี้ น้ำดอกอัญชัน 1⁄2 ถ้วยน้ำผึ้ง4 ช้อนโต๊ะน้ำเชื่อม6 ช้อนโต๊ะน้ำมะนาว1⁄2 ถ้วยน้ำโซดาเย็น1 ขวด